''σκαλωσιά''...προς τη γνώση Εαυτού

...περί ψυχοθεραπείας και αυτογνωσίας- Βαλάντης Χουτοχρήστος -Ψυχολόγος,Ψυχοθεραπευτής & Συνυπεύθυνος Ομάδας ''ΠΡΟΒΑΛΛοντας...''


Καλωσήρθατε στο προσωπικό μου blog!

Ο όρος ''σκαλωσιά'' είναι εμπνευσμένος απο τον ψυχολόγο Lev Vygotsky, ο οποίος μελέτησε αρκετά την έννοια της γνώσης και τις διαδικασίες μάθησης, εστιάζοντας ιδιαίτερα στη σχέση εκπαιδευτικού και μαθητή.Χρησιμοποίησε δε τον όρο ''scaffolding'', που μεταφράζεται με τον όρο ''πλαίσιο στήριξης'' ή ''σκαλωσιά'', για να περιγράψει την διαδικασία μάθησης μέσα από την σχέση δασκάλου και μαθητή. Στόχος- κατα τον Vygotsky- του εκπαιδευτικού είναι να βοηθήσει με ''σκαλωσιές'' τον μαθητή του να εσωτερικεύσει τη γνώση και, έπειτα, να προχωρήσει ο ίδιος πια μόνος και έμπειρος στο δρόμο της μάθησης
,της κάθε νέας μάθησης...

Κάπως έτσι ορίζεται και για μένα ο δρόμος της ψυχοθεραπείας, αλλά και η σχέση του θεραπευτή με τον αναλυόμενό του...

Δευτέρα 21 Δεκεμβρίου 2009



Γράμμα Αναδιαμόρφωσης- Reformulation Letter


επιμέλεια: Χουτοχρήστος Βαλάντης- ψυχολόγος


Στη Γνωσιακή Αναλυτική θεραπεία χρησιμοποιούμε -ως ενα πολύ σημαντικό εργαλείο- το ''Γράμμα Αναδιαμόρφωσης'' (Reformulation Letter). Συντάσσεται απο τον θεραπευτή (και δίνεται χέρι χέρι στον πελάτη) μετά τις 3-4 πρώτες συνεδρίες με τον πελάτη και λειτουργεί στην ουσία ως ένας καθρέφτης των όσων μας έχει πει για την δική του ιστορία. Δεν λειτουργούμε κατευθυντικά, αλλά προσπαθούμε με τρόπο απλό και με βάση τις εξομολογήσεις του πελάτη μας να τον βοηθήσουμε να οργανώσει τις πληροφορίες που αφορούν τους φαύλους κύκλους των συμπεριφορών και των αρνητικών σκέψεών του, ενώ παράλληλα δημιουργείται ένας χάρτης των συναισθηματικά φορτισμένων ''ανταποδοτικών του ρόλων''. Το Γράμμα Αναδιαμόρφωσης θα λέγαμε ότι είναι μια γερή γέφυρα για την μετέπειτα θετική συνεργασία ανάμεσα σε θεραπευτή και πελάτη.


παράδειγμα:

Αγαπητή Β,

σου έγραψα αυτό το γράμμα προσπαθώντας να κατανοήσω μαζί σου ποια περίπου είναι η κατάσταση στη ζωή σου τώρα και σε τι στάδιο βρίσκεται η θεραπεία που κάνουμε μαζί. Η συμβολή σου στο γράμμα αυτό είναι επιθυμητή έως απαραίτητη και αν κάπου πιστεύεις πως έχω παραλείψει ή διαστρεβλώσει κάτι θα ήθελα να παρέμβεις.
Από αυτά που μου έχεις περιγράψει μέχρι τώρα στο θεραπευτικό δωμάτιο σε νιώθω λίγο μπερδεμένη σχετικά με τις προσωπικές σου σχέσεις. Δε σου κρύβω, Β, ότι κάποιες φορές έχω νιώσει και εγώ μπερδεμένος για την θεραπευτική σχέση που χτίζουμε μαζί και είναι απορία μου αν μπορεί να μου το μεταδίδεις εσύ αυτό και αν ίσως γίνεται κάτι τέτοιο και με άλλα σημαντικά για σένα πρόσωπα, όπως για παράδειγμα τους ερωτικούς σου συντρόφους, οι οποίοι φαίνεται να παίζουν σημαντικό ρόλο στη ζωή σου αυτή την περίοδο. Μην ξεχνάς πως από τη πρώτη μας συνεδρία άρχισες να μιλάς αρκετά για αυτούς.
Μου έχεις πει ότι έχεις μια ‘σοβαρή’ σχέση με τον Δ και μιλήσαμε αρκετά για αυτόν. Μου είπες ότι σε αγαπά και ότι τον αγαπάς και εσύ. Μου έχεις τονίσει αρκετές φορές πως ‘είναι δικός σου άνθρωπος, ότι θα έκανε τα πάντα για σένα’ λέγοντας χαρακτηριστικά πως ‘αυτό είναι κάτι δεδομένο’ για σένα. Παράλληλα, όμως, έχεις αναφερθεί και στις ερωτικές επαφές που έχεις συχνά με τον προιστάμενό σου στο χώρο που εργάζεσαι, ο οποίος όπως μου έχεις αναφέρει δεν θέλει κάτι πιο μόνιμο από σένα. Φαίνεται να είναι πολύ σημαντικός για κάποιο λόγο ο άνθρωπος αυτός, που χώρισες ‘παρορμητικά’ τον Δ μετά από ένα καυγά ενώ μετά από κάποιο διάστημα αποφάσισες να γυρίσεις πίσω στον ίδιο αλλά ο Δ ήταν πια κάπου αλλού, με νέα ερωμένη. Όπως μου είπες ‘ήταν ένα βαρύ και μη αναμενόμενο πλήγμα’ αυτό για σένα.
Νιώθω, λοιπόν, Β ,ότι το μπέρδεμά σου είναι μεγάλο, και λογικό σε ένα βαθμό εστιάζοντας στη κατάσταση που μόλις περιγράφηκε. Καταλαβαίνω ότι τα συναισθήματα απώλειας και μοναξιάς σε δυσκολεύουν τώρα αλλά θα ήθελα μαζί να προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε μαζί ποιος είναι ο δικός σου ρόλος σε αυτές τις καταστάσεις που ίσως είναι μια επανάληψη ενός παλιού σκηνικού που σου είναι δύσκολο να ανακαλέσεις. Όσο αφορά, λοιπόν, στη σχέση σου με τον Δ, μου έχεις πει ότι πολλές φορές όταν τον νιώθεις αποστασιοποιημένο συναισθηματικά από σένα, του ‘γκρινιάζεις’ ή του ‘κρατάς μούτρα με διάφορες αφορμές για να του τραβήξεις την προσοχή’ .Άλλες φορές πάλι προσπαθείς να λύσεις καυγάδες με το να τον ‘προκαλείς σεξουαλικά’ ή ‘να χρησιμοποιείς το ότι περιμένει από σένα να βρει δουλειά’, όπως μου έχεις αναφέρει. Μου έχεις πει ότι έτσι ‘βρίσκεις την ηρεμία σου αλλά παρόλα αυτά κάτι στη σχέση σας μένει στάσιμο’. Από την άλλη, την σχέση σου με τον Φ την αποκαλείς ‘περιπετειώδη’. Μου έχεις πει ότι θα ήθελες να είστε μαζί αλλά υπάρχει κάτι που σε κάνει να πιστεύεις πως αυτό δεν είναι εφικτό, και όμως εσύ τόσο περισσότερο τον προκαλείς ερωτικά με τον ίδιο να ανταποκρίνεται μεν αλλά να μένει εκεί , στην αντίδρασή του στη δική σου ερωτική ή καλύτερα ΄σεξουαλική’ σου πρό(σ)κληση. Θα ήθελα στο σημείο αυτό, όταν νιώσεις έτοιμη, να αναρωτηθούμε μαζί αν υπάρχει κάτι κοινό στη βάση των δύο αυτών σχέσεων, που δε σου κρύβω ότι μπορεί να είναι λίγο επώδυνο. Ίσως βοηθούσε να ανατρέψουμε μαζί σε παιδικά χρόνια, στο ρόλο σου στο σπίτι ή και στο πως αλληλεπιδρούσαν οι γονείς σου…Σε τέτοιες αναμνήσεις ,που ίσως να είναι ξεχασμένες –όπως σε πολλούς ανθρώπους-έτσι και για σένα.
Σε αυτό το σημείο είναι καλό να σε προετοιμάσω για το τι μπορεί να συμβεί μεταξύ μας στη πορεία της θεραπείας. Πολλές φορές μπορεί να νιώσεις ότι αρχίζεις να αλληλεπιδράς μαζί μου με τους τρόπους που περιγράφηκαν νωρίτερα. Μπορεί να νιώσεις, για παράδειγμα, πως με προκαλείς με κάποιο τρόπο για να κερδίσεις κάτι από μένα, ή και το αντίστροφο, να νιώσεις ότι εγώ με κάποια τεχνική μου προσπαθώ να σε οδηγήσω κάπου. Θα είναι χρυσή στιγμή για το θεραπευτικό μας ταξίδι να μου μιλάς συνεχώς για τέτοια συναισθήματα και να με βοηθάς με αυτόν τον τρόπο για να σε βοηθήσω.
Β, δεν μπορώ να σου υποσχεθώ ότι θα βρούμε μαζί τις Πύλες του Παραδείσου αλλά θα προσπαθήσουμε- ο ένας δίπλα στον άλλο- να βρούμε κάποιες ικανοποιητικές απαντήσεις στα ερωτήματα που έχεις για τις σχέσεις σου με τους ανθρώπους.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου